Հայ Առաքելական եկեղեցու տոներ

• Տոն Կաթողիկե Սբ. Էջմիածնի

Հայոց եկեղեցու մեծ տոներից է Սբ. Գրիգոր Լուսավորչի տեսիլքով Կաթողիկե Սբ. Էջմիածնի հիմնադրման տոնը: Ըստ ավանդության՝ Խոր Վիրապի բանտարկությունից դուրս գալուց հետո Սբ. Գրիգոր Լուսավորիչը տեսնում է նշանավոր տեսիլքը, ուր Միածինը, ողողված հրաշափառ լույսով, իջնում է երկնքից եւ ոսկե ուռով զարկում Սանդարամետի գետնափոր մեհյանը` ցույց տալով այն տեղը, ուր պետք է կառուցվեր հայոց սուրբ հավատի տաճարը: Այստեղից էլ առաջացել է «Էջմիածին» անունը, այսինքն` էջ՝ (գրաբար) իջավ Միածինը: Սբ. Գրիգոր Լուսավորիչն իր տեսիլքը պատմում է հայոց Տրդատ թագավորին: Արքայի հովանավորությամբ կառուցվում է Սբ. Էջմիածնի Աստվածածնին նվիրված Կաթողիկե Մայր Տաճարը: Քրիստոսի իջման տեղում էլ կառուցվում է Իջման Սբ. Սեղանը: Էջմիածնի կառուցման աշխատանքներին ժողովրդի հետ մասնակցել են նաեւ Տրդատ թագավորը եւ Աշխեն թագուհին: Ըստ Մաղաքիա պատրիարք Օրմանյանի Ծիսական բառարանի՝ «կաթողիկե» նշանակում է աթոռանիստ մայր եկեղեցի, եւ այս անունը հատուկ տրվել է Էջմիածնի Մայր տաճարին: Սակայն մեկ այլ իմաստով կաթողիկե են անվանել գմբեթ ունեցող բոլոր եկեղեցիներն ընդհանրապես, իսկ աստվածաբանության մեջ այդ անվանումը համարվում է եկեղեցու ընդհանրականության խորհրդապատկերը: Այս երեք իմաստներն էլ համապատասխանում են Էջմիածնի Մայր Տաճարին, քանի որ այն աթոռանիստ եկեղեցի է, գմբեթավոր եւ ընդհանրական է բոլոր հավատացյալների համար: Կաթողիկե Սբ. Էջմիածնի տոնը նշվում է Սբ. Զատիկից 64 օր հետո կամ Հոգեգալստյան կիրակիին հաջորդող երկրորդ կիրակին: Տոնի օրը մատուցվում է Սբ. Պատարագ, իսկ ժամերգությունների ընթացքում այլ շարականների հետ երգվում է նաեւ նշանավոր «Էջ Միածինն ի Հօրէ» շարականը, որը գրել է 8-րդ դարի կաթողիկոս Սահակ Ձորափորեցին: Շարականը Գրիգոր Լուսավորչի տեսիլքի եւ տաճարի կառուցման մասին է:

Տոներ, հիշատակման օրեր

• Հանրապետության օրը (Իտալիա, 1946)
• Աշխատանքի օրը (Բահամներ)
• Փքաբլիթի օրը (ԱՄՆ)
• Նավաստու օրը (Իսլանդիա)
• Անանասի փառատոն (Թաիլանդ)

Ծնունդներ 

1988 - Սերխիո Լիոնել Ագուերո, արգենտինացի ֆուտբոլիստ («Մանչեսթեր Սիթի»)

1970 - Էլեն Շակիրովա (Բունիաթ­յանց), բասկետբոլիստուհի

1951 - Էդգարդո Մենդես, մեքսիկացի ֆուտբոլային նախկին մրցավար

1936 - Եվգենի Գևորգյան, ջազային դաշնակահար

1932 - Բեդրոս Կիրկորով, բուլղ. երգիչ

1922 - Խուան Անտոնիո Բարդեմ, իսպան. ռեժիսոր 

1904 - Ջոննի Վայսմյուլլեր, ամեր. լողորդ, օլիմպիական խաղերի հնգակի չեմպիոն

1816 - Գրեյս Ագիլեր, անգլիացի գրող և հրապարակախոս

1743 - Ալեքսանդր Կալիոստրո, իտալ կոմս, աստղագուշակ, ավանտյուրիստ

1731 - Մարթա Վաշինգտոն, եղել է ԱՄՆ-ի առաջին տիկինը 

1621 - Իսահակ վան Օստադե , հոլանդացի նկարիչ

Պատմության այս օրը

2011 - Լատվիացի գործարար և քաղաքական գործիչ Անդրիս Բերզինշը զբաղեցրեց Լատվիայի նախագահի պաշտոնը՝ նախագահական ընտրություններից հետո:

1978 - Մադրիդում երեք հայ գրո­հա­յին­ներ կրակ են բացում Թուր­քիայի դեսպանի մեքենայի վրա։ Զոհվում են նաև դես­պանի կինը, վարորդը։ Գործո­ղու­թյան պատասխանա­տվու­թյունն իր վրա է վերցնում Հայկական Գաղտնի Բա­նա­կը՝ ԱՍԱԼԱ-ն։

1955 - Հիմնադրվեց Բայկոնուր տիեզերակայանը։

1953 - Վեստ­մինս­տեր­յան աբ­բա­յու­թյու­նում տե­ղի է ու­նե­նում Բրի­տա­նի­ա­յի թա­գու­հի՝ Եղի­սա­բեթ II-ի թա­գադ­րու­թյու­նը:

1946 - Իտա­լի­ան հռ­չակ­վում է հան­րա­պե­տու­թյուն:

1938 - Տեղի ունեցավ ՀԽՍՀ ԳԽ ընտրու­թյուն­ներ, գերագույն խորհրդի նախագահ ընտրվեց Մացակ Պապյանը, իսկ Ժողկոմխորհրդի նախագահ՝ Արամ Փի­րուզ­յանը:

1924 - ԱՄՆ հնդ­կա­ցի­նե­րը քա­­ղա­քա­ցի­ություն են ստա­նում։  

1897 - The New York Journal-ը հերքում է Մարկ Տվենի մահվան մասին լուրը՝ մեջբերելով Լոնդոնից նրա հեռագիրը. «Իմ մահվան մասին լուրերը խիստ չափազանցված են»։

1864 - Ավարտ­վում է 1817-64 թվա­կան­նե­րի Կով­կաս­յան պա­տե­րազմը: